Sektörümüz ne kadar karlı?

Hem içeride hem de dışarıda, “kar” kavramında farklı anlayışlar mevcuttur. Genellike üç ayrı kar rakamı yayınlanır:

·         EBITDA veya Operating Surplus: Vergi, amortisman ve faiz öncesi kardır. Şirketin net satış gelirinden, bütün ham ve yardımcı madde giderleri, enerji, nakliye, personel ve genel giderlerin (ofis, bakım, vs) düşülmesi ile hesap edilir.

·         EBIT veya Operating Profit veya Esas Faaliyet Karı: Yukarıda hesaplanan EBITDA’dan amortisman giderleri düşülerek, EBIT bulunur.

·         Net Kar: EBIT’den faiz giderleri ile ödenecek vergilerin de düşülmesi ile hesaplanır.

İki yıl önce gerçekleştirilen, Omüd arama konferansında tespit edilen konulardan biri de yeterli karlılık olmaması idi. Moderatör, öyleyse bu işi niçin yapıyorsunuz demişti. Gerçek şu ki, bugünlerde açıklanan bankacılık sektörü karları kadar, kar üretemeyen bir sektörüz.

Acaba ağlamayı adet mi edindik diyerek; Avrupa ve Amerika’da kar rakamlarını yayınlayan şirketleri araştırdım. Kimi borsaya kote olduğundan detaylı açıklama  yapmış. Bir kısmı ise, ortaklara bilgi notu yayınlamış. Bazı şirketler ise, yıllar arasında, açıkladığı (veya önem verdiği) kar yöntemini değiştirmiş.  Aşağıdaki oranlar, saf olukluya veya saf krafta ait değildir. Şirketin torba, plastik, gazete kağıdı  vb başka işleri varsa onların karları da dahildir. Bulabildiğim raporlardan; kar yüzdelerini hesapladım.

Yalnızca kağıt veya ağırlıklı kağıt üreten bazı grupların karlılık yüzdeleri:

		2010	2011	2012	ortalama
Portucell	EBITDA		25,88	25,67	25,78
	Operating Profit		17,89	19,06	18,48
	Net Profit		13,19	14,07	13,63
Klabin	EBITDA	26,26	26,43		26,35
	Operating Profit	22,41	20,49		21,45
	Net Profit	15,29	4,71		10,00
Stora Enso	EBITDA				yok
	Operating Profit		7,26	6,37	6,82
	Net Profit		3,27	4,53	3,90
Billerud	EBITDA				yok
	Operating Profit		10,45	4,68	7,57
	Net Profit		7,30	6,48	6,89

Kraft üreten Portucell, bu çalışmaya konu olan şirketler arasında en karlı olanı görünüyor. Ayrıca bu grup için, yıllar ilerledikçe karlar azalmış tespiti de yapılabilir. Bu grubun kar ortalama yüzdeleri  ise,

EBITDA	26,07
Operating Profit	13,58
Net Profit	8,61

Şeklindedir. Demekki kağıt üreticileri 26% gibi ortalama Ebitda değeri sağlıyorlar.

Hem kağıt hem de oluklu üreten çeşitli şirketlerin karlılık rakamları şöyledir:

		2009	2010	2011	2012	ortalama
IP	EBITDA					yok
	Operating Profit	10,10	6,69	8,51	7,02	8,08
	Net Profit	2,91	2,64	5,08	2,85	3,37
Duropack	EBITDA	16,10				16,10
	Operating Profit	9,40				9,40
	Net Profit					yok
Thimm	EBITDA			10,40	11,85	11,13
	Operating Profit					yok
	Net Profit					yok
Mondi	EBITDA					yok
	Operating Profit		8,24	9,90	9,32	9,15
	Net Profit		4,47	6,22	4,80	5,16
Dunapack	EBITDA					yok
	Operating Profit		4,79	3,20		4,00
	Net Profit					yok
Smurfit Kappa	EBITDA	12,20	13,50			12,85
	Operating Profit	4,40	6,13	8,02	8,64	6,80
	Net Profit			2,96	3,54	3,25
DS Smith	EBITDA	7,80	8,00	6,76	7,21	7,44
	Operating Profit	3,30	3,44	5,97	6,80	4,88
	Net Profit			4,41	5,62	5,02
RockTenn	EBITDA					yok
	Operating Profit		12,42	6,62	5,76	8,27
	Net Profit		7,69	2,70	2,74	4,38
SCA	EBITDA		10,88	11,94		11,41
	Operating Profit		5,88	7,16		6,52
	Net Profit					yok
VPK	EBITDA		9,22	9,09		9,16
	Operating Profit		4,13	4,49		4,31
	Net Profit					yok
Kapstone	EBITDA			18,21	15,03	16,62
	Operating Profit			7,40	5,83	6,62
	Net Profit					yok

Ebitda açısından en karlısı Kapstone, operating profit ve net profit bakımından ise Mondi en karlı görünmektedir. Duropack, Mondi’den daha karlı görünmekle birlikte makyajlı olduğunu düşünüyorum. Zira, takip eden yıllarda parça parça ve komple müşteri arayışına girdi. Benzeri bir durumun  SCA’da da olduğunu sanıyorum. Hem kağıt hem de oluklu üretenlerin ortalama kar yüzdeleri;

EBITDA	12,10
Operating Profit	6,80
Net Profit	4,24

Şeklindedir. Ülkemizdeki benzer statüdeki iki şirketin (Olmuksan ve Mondi) ortalama karlılık yüzdeleri aşağıdadır. Bu ikisinin sektör ortalamasını yansıtacağına inanıyorum. Rakamlar yalnızca 2012 yılına aittir.

EBITDA	6,83
Operating Profit	4,91
Net Profit	3,46

Tabloya göre, Türkiye oluklu mukavva sektörü, dünyaya kıyasla daha az para kazanmaktadır.

İnceleme sonunda, şu sonuçları çıkarmak mümkündür:

• Yalnızca kağıdı, özellikle kraftı üretmek daha karlı. (Büyük miktarda  hurda esaslı kağıt üretenlere baktım ancak, rakamlarına ulaşamadım.)
• Kutu üretimi arttıkça, kağıdın karı, kutu alıcısına hediye ediliyor. Bu açıdan, en büyük kraft üreticisi IP, çarpıcı bir örnektir.
• Ölçek ekonomisi önemli. Yeterince büyük değilseniz, karlılıkta sürdürülebilirlik azalıyor.
• DS Smith gibi büyük grupların, bütün fabrikalarının veya bütün ürün gruplarının karlılıkları homojen değil.